Brits-Iraanse die zes jaar lang werd vastgehouden in Iran herenigd met gezin: “Mentaal is ze nooit gebroken”

De 43-jarige Zaghari-Ratcliffe werd in april van 2016 gearresteerd in Teheran toen ze met haar dochter van een jaar oud haar ouders was gaan bezoeken voor het Iraans nieuwjaar.

Ze werd tot vijf jaar cel veroordeeld voor het smeden van een complot tegen de Iraanse religieuze staat. In April van vorig jaar werd ze veroordeeld voor nog een extra jaar cel wegens het verspreiden van propaganda, maar die straf heeft ze uiteindelijk nooit uitgezeten.

Zaghari-Ratcliffe ontkende alle aantijgingen en de zaak werd door waarnemers gezien als politiek gemotiveerd. Haar echtgenoot en de mensenrechtenorganisatie Amnesty International pleitten al die jaren voor haar vrijlating. Volgens hen was ze een speelbal van de politieke geschillen tussen Iran en het Westen.

Ze werkte als project manager voor de Thomson Reuters Foundation, de liefdadigheidstak van persagentschap Reuters. De ceo van Thomson Reuters, Antonio Zappulla, volgde haar situatie zes jaar lang van nabij op, en geeft tekst en uitleg bij haar vrijlating.

Wat is uw reactie op het nieuws?
Zappulla: “Ik ben ontzettend blij en opgewonden. Ik zag de foto's van Nazanin aan boord van het vliegtuig en kreeg kippenvel.

“Het gaat eindelijk gebeuren. Het is geen droom. Nazanin komt naar huis en we zijn dolgelukkig. Sinds ze werd gegijzeld zijn het zes lange en donkere jaren geweest. Het was een heel moeilijke tijd.

“Nazanins behandeling was volkomen onmenselijk, haar familie heeft enorm geleden. Nazanin was het onschuldige slachtoffer van een internationaal dispuut, dat veel te lang heeft geduurd.”

Hoe heeft zij die zes jaar beleefd?
“Het was een ware nachtmerrie voor haar. Ze heeft alle mogelijke beproevingen doorstaan - gescheiden worden van haar dochter, eenzame opsluiting, hongerstakingen, zware ziektes…

“Ze werd kort vrijgelaten en moest daarna terugkeren naar de gevangenis. Daarna werd ze vrijgelaten onder huisarrest maar met een enkelband, en opnieuw aangeklaagd.

“Haar dochter kon haar aanvankelijk nog bezoeken in de gevangenis, maar na een tijdje moest ze terug naar Groot-Brittannië om bij haar vader te wonen en naar school te gaan. In feite werd ze dus twee keer gescheiden van Gabriella.

“Ze is door een achtbaan van emoties gegaan.”

Hoe ging ze daarmee om?
“Ik kende haar als een zeer toegewijde en sprankelende collega, maar ik wist niet hoe veerkrachtig ze is. Ik heb niets dan bewondering.

“Nazanins leven stond op zijn kop, maar mentaal is ze er nooit onderdoor gegaan.

“Haar stem aan de telefoon klonk nooit als die van iemand waarvan je zou vermoeden dat ze al die ervaringen had doorstaan. Dat was op zich best verrassend voor mij.”

Hoe hielden jullie contact?
“Vooral sinds ze twee jaar geleden van de gevangenis onder huisarrest werd geplaatst spraken we regelmatig. Voordien verliep de communicatie voornamelijk via advocaten en contactpersonen. Ik spreek haar regelmatig sinds ze twee jaar geleden onder huisarrest werd vrijgelaten. We hadden in het weekend lange telefoongesprekken en praatten over veel dingen - niet alleen haar situatie, maar ook politiek, filosofie, religie, de boeken die ze las.

“Ze is een fervent lezer, dus ze heeft al die jaren veel gelezen. We hadden het niet alleen over de gruwel van haar ervaring.

“Ik heb een zorgplicht jegens haar, dus soms was respectvolle stilte de beste vorm van communicatie, vooral als er slecht nieuws was en ik wist dat ze een zeer emotionele dag zou hebben.”

Beseft ze hoe bekend ze geworden is?
“Nazanin is een voormalige gijzelaar die een enorm trauma heeft meegemaakt, het zal belangrijk zijn dat het grote publiek dat respecteert.

“Haar verhaal heeft de harten van veel mensen geraakt, en dat komt ook door de campagne die haar man Richard heeft gevoerd.

“Hij is een opmerkelijke man. Sinds Gabriella werd gerepatrieerd, is hij niet alleen een fulltime vader maar ook een fulltime campagnevoerder die de zaak van Nazanin op een zeer gevoelige manier in de media heeft gehouden. Ik heb enorm veel respect voor hem.”

Wat brengt de toekomst?
“We zullen alle steun bieden die we kunnen. Nazanin is een medewerker gebleven sinds de dag dat ze werd vastgehouden. Als ze terug wil komen, ligt haar baan op haar te wachten.”

-

Dit interview verscheen oorspronkelijk bij IPS-partner Thomson Reuters Foundation