Wie meer sociale media gebruikt, is vatbaarder voor nepnieuws

Tedros Adhanom Ghebreyesus, de directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), zei bij het begin van de pandemie al dat we niet alleen een epidemie maar ook een "infodemie" moesten bekampen. Nepberichten over corona leken zich even snel te verspreiden als het virus zelf.

Sociale media spelen een cruciale rol in deze infodemie, zegt onderzoeker Yan Su van het Murrow College of Communications van de Washington State University. Dat fake news makkelijker viraal gaat via sociale media, was al bekend.

Belangrijkste nieuwsbron

Hij stelde vast dat we de nepberichten over covid ook sneller gaan geloven als sociale media onze belangrijkste nieuwsbron zijn. Met andere woorden: hoe meer we van sociale media afhankelijk zijn voor het nieuws, hoe groter de kans dat we fake news over covid-19 geloven, meldt hij in Telematics and Informatics, op basis van een enquête die in april bij drieduizend Amerikanen is afgenomen.

Hij stelde ook vast dat mensen sneller nepnieuws over covid geloven naarmate ze meer bezorgd zijn. En mensen raken sneller bezorgd naarmate ze meer sociale media gebruiken, “misschien omdat er veel ongegronde berichten en complottheorieën op sociale media te vinden zijn.”

Wie vaker wordt blootgesteld aan uiteenlopende standpunten – “cruciaal voor de vorming en ontwikkeling van een deliberatieve democratie”, zegt Yan Su – gaat minder makkelijk nepberichten geloven.

Factcheckers

De onderzoeker pleit voor het gebruik van factcheckers op sociale media. “Als er geen factchecker is, kiezen mensen er gewoon voor om te geloven wat past bij overtuigingen die ze al hebben. Het is ook belangrijk dat mensen uit hun comfortzones en echokamers proberen te komen door te praten met mensen die verschillende standpunten en politieke ideologieën hebben.”

Wetenschappers vrezen dat door de desinformatie over corona mensen zich minder goed gaan beschermen tegen het virus. In de VS bijvoorbeeld, waar tot dusver de meeste coronadoden vielen, geloven heel wat mensen dat het virus opzettelijk in een laboratorium is gemaakt.