Braziliaanse boeren kappen bomen niet voor eigen landbouw

De studie, die in het wetenschappelijke onlinetijdschrift Ecology and Society werd gepubliceerd, onderzoekt de ontbossing in Apuí, een gemeente van bijna 20.000 inwoners in Amazonas. Bijna nergens in de hele deelstaat slaat de ontbossing harder toe dan hier. De onderzoekers interviewden 83 families die meer dan 300 eigendommen hebben in de streek.

Sinds begin jaren negentig is het bevolkingsaantal in de gemeente verdrievoudigd. De studie toont dat veel families weinig inkomsten uit de landbouw halen. Ze maken stukken woud vrij. Die claimen ze nadien als eigendom en verkopen ze aan grote landbouwbedrijven, stelt de studie.
Bijna 90 procent van de zone is ondertussen weiland geworden.

Hoge grondprijzen

"Deze families verplaatsen zich altijd naar nieuwe bosrijke gebieden om ze te ontbossen en vervolgens de eigendom ervan te claimen. En enkele jaren later verkopen ze de grond voor hoge prijzen", zegt medeauteur Gabriel Carrero van het Instituut voor Bescherming en Duurzame Ontwikkeling van Amazonas.
Volgens de Braziliaanse wetgeving kan men eigenaar worden als men grond "verbetert" die niemand anders opeist.

De families die bomen hakken in Apuí "proberen eenvoudigweg een beter leven op te bouwen", zegt Carrero. Ze houden ook vee maar dat is een secundaire activiteit. "De echte stimulans is de verkoop van stukken grond aan grote landbouwproducenten die hun grond in het zuiden van Brazilië of in Paraguay hebben achtergelaten en op zoek zijn naar uitgestrekte eigendommen."

Apuì ligt langs de Trans-Atlantische Autoweg. De ontbossing volgt die weg. Naarmate de wegeninfrastructuur verbetert, stijgen de grondprijzen en neemt de speculatie toe, zegt Carrero. "Onze studie toont dat de autowegen de belangrijkste drager zijn van de ontbossing."

Hervorming van boswet

De ontbossing en de verkoop van grond zullen nog rendabeler worden wanneer de hervorming van de boswet wordt goedgekeurd. Een overweldigende meerderheid van volksvertegenwoordigers keurde in mei al de versoepeling goed, momenteel bestudeert de senaat de hervorming.

Door de versoepeling zullen eigenaars in het Amazonegebied die minder dan 400 hectare hebben hun percelen volledig kunnen kappen; momenteel mogen ze in die regio slechts 20 procent kappen. En wie de huidige normen overtreden heeft, zal amnestie krijgen.

"Ik ben er 100 procent zeker van dat dit de ontbossing zal doen toenemen en de uitstoot van broeikasgassen in het Amazonegebied sterk zal doen stijgen", zegt Carrero.

Achter de voorgestelde wijzigingen zit de invloedrijke Braziliaanse agro-industrie, die politici onder druk zet om de wetten te versoepelen.