Uitstel klimaattop maakt Amerikaanse verkiezingen nog crucialer (OPINIE)

De presidentsverkiezingen in november zullen bepalen of de Verenigde Staten een voorvechter worden van klimaatactie of een spelbreker blijven. De Democratische voorverkiezingen waren op zich al historisch te noemen, want voor het eerst publiceerde elke grote kandidaat een gedetailleerd klimaatplan.

Peilingen hebben ook consequent aangetoond dat de strijd tegen klimaatverandering in die Democratische primaries een prioriteit was. En het thema zal waarschijnlijk ook een doorslaggevende factor zijn in november, zelfs nu de wereld met covid-19 een andere belangrijke prioriteit moet aanpakken.

Joe Biden

President Trump schroefde de afgelopen jaren offshore olieboringen en de financiering van fossiele brandstoffen in het buitenland op. De Democratische kandidaat Joe Biden daarentegen schetste een ambitieuze en verreikende internationale klimaatagenda die verder gaat dan simpelweg de VS opnieuw aansluiten bij het Klimaatakkoord van Parijs.

Biden heeft onder meer gezegd dat hij de economie op koers zou zetten om uiterlijk in 2050 een netto nuluitstoot te bereiken en dat hij voorstander is van CO2-heffingen aan de grens of quota voor CO2-intensieve goederen. Hij pleitte ook voor meer investeringen via het Green Climate Fund, de afbouw van subsidies voor fossiele brandstoffen en snellere uitstootbeperkingen in cruciale sectoren zoals de lucht- en scheepvaart. Hij wil van de klimaatverandering een prioriteit maken in de nationale veiligheid.

Misschien wel het belangrijkst was dat de meeste democratische presidentiële kandidaten ook sterk overtuigd waren van de noodzaak om de Amerikaanse handelsbetrekkingen te gebruiken als hefboom voor klimaatactie, een aanpak die veel verder gaat dan wat de vorige regeringen deden.

Zo zou een de potentiële regering-Biden bijvoorbeeld het Klimaatverdrag van Parijs of elementen daarvan kunnen inbedden in onderhandelingen met Japan, de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.

China

Ook het vermogen van de VS om de samenwerking met China in zekere mate te herstellen - ondanks andere meningsverschillen met 's werelds grootste uitstoter - zal van cruciaal belang zijn, voortbouwend op de eerdere gezamenlijke overeenkomsten die werden bereikt tussen de presidenten Xi Jinping en voormalig VS-president Barack Obama.

Dat zal nog moeilijker worden gezien het recente handelsconflict en de zelf veroorzaakte turbulentie in de reactie op covid-19. De zoektocht naar beleidsdomeinen waar samenwerking voordelig kan zijn voor beide landen - zoals klimaatactie - is dan ook van cruciaal belang om een totale economische en geopolitieke confrontatie te vermijden.

Zo heeft hernieuwbare energie in landen die deel uitmaken van het Nieuwe Zijderouteproject van China een potentieel van honderden miljarden dollars. Dat potentieel realiseren en China aansporen om strengere milieunormen te hanteren, zoals meerdere keren werd besproken tijdens de Amerikaanse voorverkiezingen, kan een effectieve aanpak blijken.

Timing

Nu de klimaattop die in november was gepland in Glasgow uitgesteld is tot 2021, is er een nog grotere kans voor een potentiële regering-Biden om een stempel te drukken in de internationale strijd tegen klimaatverandering.

In de aanloop naar de top wordt aan elk land ter wereld immers gevraagd om de ambitie van zijn inspanningen voor emissiereductie te vergroten door middel van het “ratelmechanisme” in de overeenkomst van Parijs. Dat mechanisme vereist dat landen om de vijf jaar terugkomen op tafel met sterkere nationale doelstellingen. Tot op heden hebben slechts een handvol landen dit gedaan - meestal kleine economieën.

Zelfs in een best case scenario is het een grote opgave om een deuk te maken in de emissiekloof, het verschil tussen de 1,5 graden Celsius die volgens de wetenschap nodig is om de ergste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen, en de huidige internationale koers, die tot een verwachte temperatuurstijging met 3,2 graden Celsius zal leiden.

Maar een potentiële regering-Biden, en daarmee ook de belofte voor een ambitieuzere nationale doelstelling namens de VS, kan soortgelijke inspanningen van andere grote uitstoters ontsluiten, waaronder China, India, Japan en Australië.

Dit is ook een van de redenen waarom een potentiële regering-Biden geen haast moet maken met het indienen van een nieuwe nationale doelstelling voor 2030 op hetzelfde moment dat ze opnieuw toetreedt tot het Akkoord van Parijs, maar in plaats daarvan streeft naar een maximale diplomatieke benutting van die toetreding.

Wereldtop

Het idee van Biden om al vroeg in zijn ambtstermijn een wereldtop over klimaatverandering bijeen te roepen, zou een belangrijke gelegenheid zijn om dat te doen.

Met een vertraagde klimaattop in Glasgow zou zo'n wereldtop een grotere betekenis krijgen, die nog niet helemaal wordt begrepen door de internationale gemeenschap, vooral als het de basis kan leggen voor meer ambitie, met name van grote uitstoters.

Uiteindelijk zal de mate waarin klimaatverandering prioriteit krijgt en wordt geïntegreerd in andere dringende kwesties - in plaats van te worden afgewogen tegen die kwesties - de echte impact bepalen die de nieuwe regering kan hebben.

De regering krijgt daarbij ook te maken met de buitengewone menselijke en economische effecten van de coronacrisis en met de beperkingen van het Congres en de rechtbanken.

Maar wat wel al overduidelijk is, is dat een democratische president een potentiële doorbraak kan betekenen in de internationale strijd tegen de klimaatverandering.

Thom Woodroofe is senior adviseur Multilaterale Aangelegenheden voor de voorzitter van het Asia Society Policy Institute en voormalig klimaatdiplomaat. Brendan Guy is directeur Internationaal Beleid bij de Natural Resources Defence Council. Ze zijn co-auteur van de paper ‘Climate Diplomacy under a New U.S. Administration’, gepubliceerd door het Asia Society Policy Institute.

Bron: Climate Home News