Armoede verkort levensverwachting met twee jaar

Dat roken, suikerziekte of een hoge alcoholconsumptie de kans op een lang en gezond leven in gevaar brengen, is alom bekend. Maar uit grootschalig Europees onderzoek in The Lancet blijkt dat ook armoede in dat rijtje thuishoort.

De onderzoekers combineerden data van 48 studies bij 1,7 miljoen Britten, Fransen, Zwitsers, Portugezen, Italianen, Amerikanen en Australiërs. De wetenschappers schatten hun socio-economische status in op basis van hun beroep en volgden de participanten gemiddeld dertien jaar lang.

"Van opleiding, inkomen en werk is bekend dat ze een impact hebben op de gezondheid, maar nog maar weinig studies hebben onderzocht hoe belangrijk die sociaalconomische factoren echt zijn", zegt Mika Kivimaki, hoogleraar aan het University College London. De wetenschappers besloten daarom armoede te vergelijken met de grootste risicofactoren die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert, zoals tabaks- en alcoholgebruik, een ongezond dieet en inactieve levensstijl.

De conclusies zijn opmerkelijk: een lage sociaaleconomische status reduceert de levensverwachting met gemiddeld 2,1 jaar. Dat is meer dan een hoge bloeddruk (1,6 jaar), obesitas (0,7 jaar) of een hoge alcoholconsumptie (0,5 jaar), en ongeveer evenveel als een inactieve levensstijl (2,4 jaar).

Enkel roken (4,8 jaar) en diabetes (3,9 jaar) hebben een grotere invloed dan armoede.

Beleid

Dat beleidsmakers zelden rekening houden met armoede als het gaat om internationale gezondheidscampagnes, is een gemiste kans, zeggen de onderzoekers. De omstandigheden zijn immers veranderbaar door het beleid op een lokaal, nationaal en internationaal niveau.

"We waren verrast dat slechte sociale en economische omstandigheden even dodelijk zijn als risicofactoren zoals roken, obesitas en hoge bloeddruk", zegt Silvia Stringhini, hoofdauteur van de studie en onderzoekster aan de Universiteit van Lausanne. "Omdat deze omstandigheden veranderbaar zijn, zouden ze opgenomen moeten worden op de lijst van de risicofactoren die aangepakt worden in wereldwijde gezondheidscampagnes."