Stortplaatsen kunnen PFAS "opboeren", blijkt uit Amerikaans onderzoek

Onderzoekers ontdekten opvallend hoge PFAS-waarden in de lucht op drie stortplaatsen in Florida. Via afgevoerde gassen en vloeibare bijproducten, percolaten genaamd, kunnen deze vervuilende stoffen in het milieu belanden, schrijven ze in Environmental Science & Technology Letters.

Sommige consumentenproducten en commercieel afval, zoals kinderkleding, cosmetica en slib van afvalwaterzuivering bevatten PFAS - en die eindigen op stortplaatsen. Timothy Townsend en collega's stelden eerder vast dat PFAS-houdend afval het water dat door stortplaatsen sijpelt, kan verontreinigen. Dit percolaat wordt meestal opgevangen en behandeld voordat het in het milieu terechtkomt.

Stortplaatsen produceren ook gas dat kan worden opgevangen en gecontroleerd, maar in tegenstelling tot percolaat wordt het vaak onbehandeld vrijgelaten. Dat gas bestaat meestal uit methaan en CO2. Twee nieuwe onderzoeken hebben nu ook een subgroep van in de lucht zwevende PFAS ontdekt, de zogenaamde fluorotelomeeralcoholen, die giftig kunnen zijn als ze worden ingeademd en over grote afstanden kunnen worden getransporteerd.

Omdat het fenomeen van vrijgekomen dampen met PFAS op stortplaatsen nog niet algemeen bekend is, wilde het team ze identificeren en meten in ontlucht gas op drie locaties in Florida.

Vastleggen in hars

De onderzoekers pompten gas dat de stortplaatsen verliet via pijpen door patronen gevuld met hars die de PFAS vastlegde. Ze verwijderden de verbindingen uit de patronen met organische oplosmiddelen en analyseerden de extracten.

Verrassend genoeg waren sommige fluorotelomeeralcoholen-gehaltes tot twee keer de ordegrootte van die in eerdere onderzoeken op andere stortplaatsen. Drie van deze alcoholen (afgekort 6:2, 8:2 en 10:2) maakten het grootste deel uit van de verdampte vervuiling die op elke locatie werd gemeten.

Omdat stortplaatsen opslagplaatsen zijn voor PFAS, geeft de studie aan dat ontlucht gas van deze locaties mee in rekening moet worden gebracht bij toekomstige beheersstrategieën om mogelijke blootstelling aan PFAS door inademing en vrijkomen in het milieu te verminderen.

Sommige stortplaatsen verbranden de dampen of vangen ze op voor energieproductie, en het team suggereert dat verder onderzoek nodig is om te bepalen in welke mate deze behandelingen verontreinigende stoffen in de lucht verwijderen.